Aile Hukuku Uyuşmazlıkları
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununa göre, “aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar” hariç olmak üzere yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuğa uygun olduğu düzenlenmiştir.
Aile içi şiddeti içermeyen, tarafların arabuluculuk masasında eşit olduğu durumlarda tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri konularda arabuluculuk yoluna gidilebilir.
Aile hukuku uyuşmazlıklarında arabulucunun alanında uzman olması ve süreci çok iyi yönetiyor olması önem arz etmektedir. Aile içi şiddet, sadece fiziki şiddetle sınırlı kalmamakta; psikolojik, sözel, ekonomik, cinsel, sosyal şiddet olarak kendini gösterebilmektedir. Taraflar arasındaki çatışma doğru ve açık bir şekilde tespit edilmeli, tarafların duygusal yoğunlukları süreç boyunca iyi izlenmeli ve kendilerini güvende hissetmeleri sağlanmalıdır. Müzakereler sırasında taraflardan birinin mağduriyet yaşadığı, baskılandığı, korktuğu hissedilirse arabulucu hemen süreci sonlandırmalıdır.
Arabulucu, şiddet olgusuna rastlamadığı ve tarafların özgür iradeleriyle üzerinde tasarruf edebilecekleri konularda müzakereleri yürütebilir. Nişanın bozulması, hediyelerin iadesi, maddi ve manevi tazminat, mal rejimi tasfiyesi ile malların paylaşımı, tazminat ve nafakaya ilişkin uyuşmazlıklar arabuluculuk yoluyla çözüme kavuşturulabilir. Ancak velayet ve iştirak nafakası, çocuğun üstün yararının gözetilmesi ilkesi uyarınca hakiminin müdahalesini gerektirebilecek hususlar olduğundan arabuluculuğa uygun görülmemektedir.
Uzun yargılama süreçlerinde aile ilişkileri zarar göreceğinden uyuşmazlığın arabuluculuk yoluyla barışçıl bir şekilde çözümü aile ilişkilerinin devamı, çocuklarla ebeveynlerin ilişkisi ve toplumsal barışın sağlanması açısından çok önemlidir.
Uyuşmazlıkların tümünde arabulucunun alanında uzman, tecrübeli ve yetkin olması önem arz etmekle birlikte aile arabuluculuğunda arabulucuların bu özelliklerin yanında çok daha dikkatli ve etik kurallara uygun olarak çalışıyor olması gerekir.